Mẹ bầu bị đau họng: nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Đau họng là một trong những triệu chứng thường gặp trong thai kỳ, khiến không ít mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, khó chịu và lo lắng. Nguyên nhân có thể bắt nguồn từ những thay đổi sinh lý tự nhiên trong cơ thể khi mang thai hoặc do nhiễm trùng đường hô hấp. Dù thường không nguy hiểm, nhưng nếu không xử lý đúng cách, tình trạng đau họng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.

Trong bài viết dưới đây, Công ty TNHH Dược phẩm Innocare sẽ cùng mẹ tìm hiểu nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết và những phương pháp xử trí an toàn, hiệu quả để mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh và dễ chịu hơn.

Nguyên nhân gây đau họng ở mẹ bầu

Trong suốt thai kỳ, cơ thể người mẹ phải trải qua hàng loạt thay đổi về nội tiết, miễn dịch và sinh lý học. Những thay đổi này khiến mẹ bầu dễ gặp các vấn đề về đường hô hấp, trong đó có đau họng. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến khiến bà bầu bị đau họng:

• Suy giảm hệ miễn dịch và sức đề kháng trong thai kỳ: Khi mang thai, cơ thể người mẹ tự điều chỉnh hệ miễn dịch để không đào thải thai nhi – vốn là một “vật thể lạ” mang gen của người cha. Sự điều chỉnh này khiến hệ miễn dịch trở nên yếu hơn, từ đó tạo điều kiện cho virus, vi khuẩn xâm nhập dễ dàng và gây ra các bệnh lý đường hô hấp như cảm lạnh, viêm họng, viêm amidan – vốn đều đi kèm triệu chứng đau họng.

 

• Thay đổi hormone gây khô họng, tăng tiết axit dạ dày: Nồng độ hormone estrogen và progesterone tăng cao trong thai kỳ không chỉ ảnh hưởng đến cảm xúc mà còn tác động đến hệ tiêu hóa và đường hô hấp. Sự thay đổi này có thể khiến niêm mạc họng bị khô, dễ kích ứng, đồng thời làm tăng tiết axit trong dạ dày nguyên nhân tiềm ẩn dẫn đến trào ngược và đau họng.
• Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Thai phụ rất dễ gặp hiện tượng trào ngược dạ dày – thực quản, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và ba, khi thai nhi phát triển lớn hơn. Axit dạ dày khi trào ngược lên thực quản và cổ họng sẽ gây ra cảm giác nóng rát, đau rát và kích ứng vùng họng, đặc biệt rõ ràng sau khi ăn no hoặc khi nằm ngủ.
• Áp lực từ tử cung lên hệ tiêu hóa: Sự phát triển của thai nhi khiến tử cung giãn nở và tạo áp lực lên dạ dày, ruột, làm gia tăng nguy cơ trào ngược axit cũng như cản trở hoạt động tiêu hóa. Đây là nguyên nhân gián tiếp gây đau họng kéo dài nếu không kiểm soát tốt.
• Thói quen sinh hoạt không tốt, vệ sinh răng miệng kém: Không đánh răng thường xuyên, không súc miệng sau khi ăn hoặc vệ sinh khoang miệng không đúng cách có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn tích tụ và gây viêm nhiễm vùng họng. Ngoài ra, nói quá nhiều, không giữ ấm cổ hoặc uống nước quá lạnh cũng là yếu tố làm cổ họng bị tổn thương.
• Môi trường ô nhiễm, thời tiết thay đổi đột ngột: Tiếp xúc thường xuyên với khói bụi, khí độc, phấn hoa hay không khí lạnh bất ngờ cũng có thể khiến niêm mạc hô hấp bị kích ứng. Cổ họng vốn đã nhạy cảm trong thai kỳ càng dễ bị viêm, đau rát nếu mẹ bầu sống trong môi trường không sạch sẽ hoặc thay đổi thời tiết đột ngột.
• Viêm nhiễm đường hô hấp do virus, vi khuẩn: Một trong những nguyên nhân trực tiếp và phổ biến nhất khiến bà bầu bị đau họng là nhiễm khuẩn hoặc nhiễm virus đường hô hấp. Những tình trạng như cảm lạnh, viêm amidan, viêm họng cấp thường đi kèm triệu chứng đau rát họng, ho, nghẹt mũi, mệt mỏi. Sức đề kháng suy giảm trong thai kỳ càng khiến nguy cơ này cao hơn và thời gian hồi phục kéo dài hơn bình thường.

Ngoài ra việc tiêu thụ thực phẩm quá mặn, uống nước đá thường xuyên hoặc ăn nhiều đồ cay nóng có thể khiến cổ họng bị tổn thương, niêm mạc họng bị khô và viêm. Bên cạnh đó, ăn uống không khoa học còn làm tăng nguy cơ trào ngược axit yếu tố gián tiếp gây đau họng trong thai kỳ.

Triệu chứng đau họng thường gặp ở mẹ bầu

Trong thời kỳ mang thai, hệ miễn dịch của mẹ bầu thường suy giảm khiến cơ thể dễ bị virus, vi khuẩn tấn công, dẫn đến các triệu chứng viêm họng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu giúp mẹ chủ động trong việc chăm sóc và điều trị kịp thời, hạn chế ảnh hưởng đến thai nhi. Một số triệu chứng điển hình bao gồm:

• Đau rát, khô họng, khó nuốt: Đây là biểu hiện đầu tiên và thường gặp nhất khi mẹ bầu bị viêm họng. Cảm giác khô rát kéo dài khiến việc ăn uống, nuốt nước bọt trở nên khó khăn và gây đau đớn.
• Ho có đờm, khàn tiếng: Viêm họng làm tổn thương lớp niêm mạc đường hô hấp trên, dẫn đến hiện tượng ho khan hoặc ho có đờm. Giọng nói của mẹ có thể trở nên khàn đặc, nói chuyện khó khăn.
• Sốt, mệt mỏi, ớn lạnh, gai rét: Khi cơ thể phản ứng với sự xâm nhập của virus hoặc vi khuẩn, mẹ bầu có thể bị sốt nhẹ đến cao kèm theo cảm giác mệt mỏi, ớn lạnh. Những cơn gai rét khiến cơ thể thêm uể oải, khó chịu.
• Niêm mạc họng đỏ, tăng tiết dịch: Khi khám họng, dễ dàng nhận thấy niêm mạc họng bị đỏ tấy, phù nề, thậm chí có mủ hoặc dịch nhầy bám quanh thành họng, biểu hiện cho thấy mức độ viêm nhiễm rõ ràng.
• Cảm giác đau lan lên tai khi nuốt: Do hệ thống tai – mũi – họng có liên kết chặt chẽ, khi viêm họng nặng, cảm giác đau có thể lan sang tai, nhất là lúc nuốt hoặc nói chuyện.

Mẹ bầu khi gặp các triệu chứng trên không nên chủ quan mà cần theo dõi sát sao tình trạng sức khỏe và sớm đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, điều trị đúng cách, đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

Cách điều trị đau họng cho mẹ bầu an toàn và hiệu quả

Việc chữa viêm họng cho bà bầu cần phải đảm bảo sự an toàn, không chỉ giúp mẹ nhanh chóng hồi phục mà còn bảo vệ sức khỏe của thai nhi. Dưới đây là một số biện pháp điều trị đau họng tại nhà mà mẹ bầu có thể tham khảo để giảm triệu chứng hiệu quả mà không lo ảnh hưởng đến thai kỳ:

1. Biện pháp tại nhà an toàn

• Uống nhiều nước lọc, nước trái cây tươi, nước dừa, trà thảo mộc:
  • Nước lọc là cách đơn giản và hiệu quả nhất giúp làm dịu họng, cung cấp độ ẩm cho niêm mạc họng, đồng thời hỗ trợ quá trình loại bỏ vi khuẩn, virus ra khỏi cơ thể.
  • Nước trái cây tươi như cam, quýt, bưởi cung cấp vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch.
  • Nước dừa cũng rất tốt vì nó cung cấp điện giải tự nhiên, giúp cơ thể mẹ bầu duy trì sự cân bằng và làm dịu cổ họng.
  • Trà thảo mộc như trà gừng, trà cam thảo, trà hoa cúc không chỉ giúp làm ấm cơ thể mà còn giảm cơn đau họng hiệu quả.
• Súc miệng bằng nước muối sinh lý:
  • Đây là biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả trong việc sát khuẩn, làm sạch vi khuẩn và giảm sưng tấy ở vùng họng. Mẹ bầu có thể pha muối biển với nước ấm và súc miệng 3-4 lần mỗi ngày.
  • Một lựa chọn khác là sử dụng sản phẩm SÚC HỌNG MIỆNG PLASMAKARE, hiện có bán tại cửa hàng innocare, với khả năng làm sạch sâu, giảm viêm và giảm cảm giác đau rát họng. Mẹ bầu cũng có thể tham khảo thêm nhiều sản phẩm khác tại https://innocare.vn/cm/tai-mui-hong/ để chọn sản phẩm phù hợp.
• Xông hơi làm ẩm niêm mạc họng, dùng máy tạo độ ẩm phòng:
  • Xông hơi với nước ấm hoặc sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng giúp làm ẩm không khí, tránh cho niêm mạc họng bị khô. Môi trường không khí đủ độ ẩm sẽ giúp cổ họng dễ chịu hơn và giảm đau.
• Sử dụng mật ong pha nước ấm hoặc trà gừng mật ong:
  • Mật ong có tính kháng khuẩn tự nhiên, giúp làm dịu cổ họng và giảm viêm. Mẹ bầu có thể pha một thìa mật ong với nước ấm để uống vào buổi sáng và tối. Hoặc kết hợp mật ong với trà gừng để tăng hiệu quả giảm viêm và làm ấm cơ thể.
• Dùng bột nghệ pha nước ấm hoặc sữa nghệ để kháng viêm, tăng cường miễn dịch:
  • Nghệ chứa curcumin, một chất kháng viêm mạnh mẽ, có tác dụng làm giảm viêm họng và tăng cường hệ miễn dịch. Mẹ bầu có thể pha một thìa bột nghệ với nước ấm hoặc sữa ấm để uống, giúp giảm triệu chứng viêm họng và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
• Tắc (quất) chưng đường phèn:
  • Tắc chưng đường phèn là một phương pháp dân gian rất hiệu quả trong việc giảm đau họng và long đờm. Mẹ bầu có thể dùng quất (tắc) chưng với đường phèn để làm dịu cổ họng và giảm ho.

2. Lưu ý khi dùng thuốc và thảo dược

• Tránh tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ: Trong thời kỳ mang thai, việc sử dụng thuốc cần phải rất thận trọng. Mẹ bầu không nên tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ, kể cả thuốc giảm đau họng thông thường.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất kỳ thảo dược hay thuốc nào: Mặc dù các thảo dược như mật ong, gừng hay nghệ là tự nhiên và an toàn, nhưng mẹ bầu vẫn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng để đảm bảo chúng không gây ảnh hưởng xấu đến thai kỳ.
• Không dùng mật ong gừng cho người có bệnh lý như tiểu đường, huyết áp cao, máu khó đông: Mật ong và gừng có thể không phù hợp với mẹ bầu có tiền sử bệnh lý như tiểu đường, huyết áp cao hay rối loạn đông máu. Vì vậy, trước khi sử dụng những biện pháp này, mẹ bầu cần tham khảo ý kiến bác sĩ.

Những biện pháp trên không chỉ giúp mẹ bầu giảm đau họng hiệu quả mà còn bảo vệ sức khỏe thai kỳ. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hoặc nghiêm trọng hơn, mẹ bầu nên thăm khám bác sĩ để nhận được lời khuyên và phương pháp điều trị thích hợp.

Hy vọng rằng những thông tin chi tiết trên đã giúp mẹ bầu hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị đau họng an toàn, hiệu quả. Việc chăm sóc sức khỏe trong thai kỳ luôn là ưu tiên hàng đầu, vì vậy, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào khác hoặc cần thêm sự tư vấn nhé.