Cảm giác nghẹt mũi khiến bạn khó thở, mệt mỏi và mất ngủ kéo dài? Tình trạng này thường xuất hiện khi thời tiết thay đổi, không khí khô lạnh hoặc do dị ứng, cảm cúm. Dù không quá nghiêm trọng nhưng nếu để lâu, nghẹt mũi có thể ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt và sức khỏe hô hấp.
Mục lục
Trong bài viết dưới đây Innocare Pharma sẽ chia sẻ đến bạn những cách trị nghẹt mũi cho người lớn tại nhà vừa đơn giản, an toàn, lại cho hiệu quả nhanh chóng.
Nguyên nhân gây nghẹt mũi
Nghẹt mũi là tình trạng thường gặp khi đường thở qua mũi bị tắc nghẽn, gây khó thở, khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng này:
- Cảm lạnh, cảm cúm: Virus gây cảm khiến niêm mạc mũi sưng viêm và tiết nhiều dịch nhầy, làm tắc nghẽn đường thở. Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khiến bạn bị nghẹt mũi, thường kèm theo hắt hơi, ho và mệt mỏi.
- Viêm mũi dị ứng: Dị ứng với bụi, phấn hoa, lông thú hoặc thời tiết có thể làm niêm mạc mũi phù nề và tiết dịch, gây nghẹt mũi kéo dài. Tình trạng này thường đi kèm với ngứa mũi, hắt hơi liên tục và chảy nước mũi trong.
- Viêm xoang: Viêm xoang khiến các hốc xoang bị viêm và ứ đọng dịch. Khi đó, mũi bị tắc nghẽn, gây cảm giác nặng mặt, đau trán hoặc quanh hốc mắt, đặc biệt khi cúi đầu.
- Polyp mũi hoặc lệch vách ngăn mũi: Polyp mũi là khối u lành tính trong hốc mũi, còn lệch vách ngăn là sự sai lệch cấu trúc mũi bẩm sinh hoặc sau chấn thương. Cả hai đều làm cản trở không khí lưu thông, gây nghẹt mũi mạn tính.
- Không khí khô hoặc ô nhiễm: Môi trường quá khô hoặc ô nhiễm khiến mũi phải tiết nhiều dịch để giữ ẩm và lọc bụi. Hậu quả là niêm mạc mũi bị kích thích, sưng viêm và gây nghẹt.
- Lạm dụng thuốc xịt mũi: Việc dùng thuốc xịt co mạch mũi trong thời gian dài (trên 5–7 ngày) có thể gây tình trạng “phản hồi ngược”, làm mũi nghẹt nặng hơn, gọi là viêm mũi do thuốc.
- Nghẹt mũi khi mang thai: Nội tiết tố thay đổi trong thai kỳ, đặc biệt là estrogen tăng cao, khiến mạch máu trong mũi giãn nở và gây sưng niêm mạc. Điều này dẫn đến nghẹt mũi dù không có dấu hiệu bệnh lý khác.
- Dị vật trong mũi hoặc khối u: Trẻ nhỏ dễ bị nghẹt mũi một bên do dị vật nhét vào mũi. Ngoài ra, người lớn có thể bị nghẹt do u lành hoặc ác tính vùng mũi họng trường hợp này cần thăm khám tai mũi họng càng sớm càng tốt.
Nếu nghẹt mũi kéo dài nhiều ngày hoặc đi kèm các dấu hiệu nghiêm trọng như sốt cao, đau nhức mặt, chảy dịch mũi có màu hoặc mùi hôi, bạn nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Các cách trị nghẹt mũi người lớn tại nhà đơn giản và hiệu quả nhanh
Uống đủ nước, ưu tiên nước ấm
Việc bổ sung đủ nước mỗi ngày là cách đơn giản nhưng rất quan trọng giúp giảm nhanh tình trạng nghẹt mũi. Khi cơ thể được cung cấp đủ nước, đặc biệt là nước ấm, dịch nhầy trong mũi sẽ trở nên loãng hơn, từ đó dễ dàng thoát ra ngoài, giúp thông thoáng đường hô hấp. Nước ấm còn có tác dụng làm dịu cổ họng, giữ ấm cơ thể và hỗ trợ hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn.
Một số loại thức uống nên được ưu tiên bao gồm:
- Trà gừng: có tính ấm, kháng viêm tự nhiên, giúp làm dịu niêm mạc mũi và họng.
- Trà chanh mật ong: kết hợp vitamin C từ chanh và tính kháng khuẩn của mật ong, hỗ trợ cải thiện sức đề kháng và làm sạch khoang mũi họng.
Sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng
Không khí khô có thể làm trầm trọng thêm tình trạng nghẹt mũi, khiến niêm mạc mũi bị kích ứng và khó chịu. Do việc sử dụng máy tạo độ ẩm trong phòng nhất là vào ban đêm hoặc khi sử dụng điều hòa sẽ giúp duy trì độ ẩm lý tưởng cho niêm mạc mũi, giảm khô rát và hỗ trợ làm loãng dịch nhầy. Không gian ẩm cũng giúp bạn ngủ ngon hơn khi bị nghẹt mũi, đặc biệt vào mùa lạnh hoặc thời điểm giao mùa.
Xông hơi
Xông hơi là phương pháp được nhiều người áp dụng để giảm nhanh tình trạng nghẹt mũi tại nhà. Hơi nước nóng giúp làm giãn nở các mạch máu trong khoang mũi, làm loãng và làm mềm dịch nhầy, từ đó giúp mũi thông thoáng và dễ thở hơn. Bạn có thể xông bằng nước nóng đơn thuần hoặc kết hợp thêm các loại tinh dầu thiên nhiên như tinh dầu bạc hà, khuynh diệp hoặc tràm để tăng hiệu quả giảm nghẹt và tạo cảm giác dễ chịu.
Lưu ý khi xông: tránh để mặt quá gần nước nóng để không bị bỏng, chỉ nên xông 10–15 phút mỗi lần, 1–2 lần/ngày.
Vệ sinh mũi bằng nước muối sinh lý
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0.9% là cách an toàn, hiệu quả giúp làm sạch khoang mũi, loại bỏ vi khuẩn, bụi bẩn và chất nhầy tích tụ gây tắc nghẽn. Ngoài ra, nước muối còn có tác dụng làm dịu niêm mạc mũi, hỗ trợ giảm viêm và phục hồi nhanh hơn.
Cách thực hiện đúng cách:
- Sử dụng dụng cụ rửa mũi chuyên dụng hoặc bình xịt nước muối sinh lý.
- Nghiêng đầu nhẹ sang một bên, xịt nước muối vào một bên lỗ mũi để nước chảy ra ở bên kia, sau đó đổi bên.
- Sau khi xịt, xì nhẹ để loại bỏ dịch nhầy.
Không nên rửa mũi quá thường xuyên (tối đa 2–3 lần/ngày) để tránh làm khô hoặc kích ứng niêm mạc.
Massage nhẹ nhàng
Massage các vùng quanh mũi và trán giúp kích thích tuần hoàn máu, giảm áp lực tại các xoang nguyên nhân chính gây nghẹt mũi. Bạn có thể dùng các đầu ngón tay xoa tròn nhẹ nhàng vùng giữa hai đầu lông mày, hai bên sống mũi và vùng trán trong 5–10 phút mỗi lần. Cách làm này giúp thư giãn, làm dịu cảm giác nặng nề ở đầu và cải thiện lưu thông khí tại khoang mũi.
Chườm ấm vùng mũi và trán
Chườm ấm là mẹo dân gian hiệu quả, dễ thực hiện tại nhà để giảm tắc nghẽn mũi. Nhiệt độ ấm giúp giãn mạch máu, tăng tuần hoàn và giảm sưng tấy vùng xoang mũi, từ đó hỗ trợ làm thông đường thở. Bạn có thể sử dụng khăn ấm hoặc túi chườm đặt lên vùng sống mũi và trán trong 10–15 phút. Kết hợp với nghỉ ngơi ở tư thế nâng cao đầu cũng giúp giảm nghẹt hiệu quả.
Sử dụng thuốc xịt mũi (theo hướng dẫn của bác sĩ)
Trong một số trường hợp nghẹt mũi kéo dài hoặc gây khó chịu nghiêm trọng, thuốc xịt mũi có thể là giải pháp hỗ trợ nhanh chóng. Thuốc chứa hoạt chất co mạch giúp giảm sưng nề niêm mạc mũi và thông mũi nhanh chóng. Tuy bạn chỉ nên dùng theo chỉ định của bác sĩ hoặc dược sĩ, không lạm dụng vì có thể gây khô mũi, lệ thuộc thuốc và tổn thương niêm mạc nếu dùng liên tục quá 5–7 ngày.
Lưu ý khi chữa ngạt mũi cho người lớn tại nhà
Các phương pháp chữa ngạt mũi tại nhà như xông hơi bằng tinh dầu, rửa mũi bằng nước muối sinh lý, uống nước ấm, giữ ẩm không khí hay dùng các mẹo dân gian (gừng, tỏi, bạc hà…) có thể giúp cải thiện triệu chứng trong những trường hợp ngạt mũi nhẹ, do cảm lạnh thông thường, thay đổi thời tiết hoặc dị ứng nhẹ.
Tuy người lớn cần lưu ý:
- Chỉ nên áp dụng khi không có dấu hiệu nhiễm trùng nặng như sốt cao, đau đầu dữ dội, dịch mũi đặc và có màu xanh/vàng kéo dài nhiều ngày, đau nhức quanh vùng xoang hoặc có mùi hôi trong mũi.
- Không lạm dụng thuốc xịt mũi co mạch (như naphazoline, oxymetazoline) quá 5 ngày vì dễ gây nhờn thuốc, viêm mũi do thuốc.
- Khi xông hơi hoặc rửa mũi cần làm đúng cách, tránh nước quá nóng gây bỏng hơi hoặc dùng dung dịch không đảm bảo vệ sinh khiến nhiễm trùng nặng hơn.
- Nếu đang có bệnh nền như hen suyễn, viêm xoang mạn tính hoặc dị ứng thời tiết, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng các mẹo dân gian hoặc tinh dầu vì một số thành phần có thể kích ứng hô hấp.
Trong trường hợp triệu chứng kéo dài trên 5–7 ngày, nặng dần hoặc kèm theo các dấu hiệu bất thường khác, cần đi khám bác sĩ chuyên khoa Tai – Mũi – Họng để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp.
Trên đây là những cách trị nghẹt mũi tại nhà đơn giản và hiệu quả nhanh mà bạn có thể áp dụng. Mong rằng những chia sẻ này sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn, nhanh chóng thoát khỏi tình trạng khó chịu do nghẹt mũi gây ra. Hãy lắng nghe cơ thể và đừng ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn y tế nếu tình trạng không thuyên giảm hoặc có dấu hiệu bất thường nhé!
