Hằng ngày, mũi chúng ta phải “đối mặt” với một lượng bụi bẩn, vi khuẩn và các tác nhân gây bệnh từ môi trường xung quanh. Nếu không được làm sạch đúng cách, những tạp chất này có thể tích tụ, gây nghẹt mũi, viêm xoang hay các vấn đề hô hấp khác.
Mục lục
Rửa mũi thường xuyên là cách đơn giản nhưng hiệu quả để giữ cho đường thở thông thoáng và khỏe mạnh. Vậy rửa mũi như thế nào mới đúng kỹ thuật, an toàn và mang lại hiệu quả tối ưu? Hãy cùng Innocare Pharma khám phá hướng dẫn chi tiết trong bài viết sau.
Chuẩn bị trước khi rửa mũi
Trước khi thực hiện rửa mũi, việc chuẩn bị đầy đủ và đúng cách sẽ giúp quá trình rửa mũi hiệu quả, an toàn và tránh gây tổn thương niêm mạc. Các bước chuẩn bị cơ bản bao gồm:
- Vệ sinh tay sạch sẽ: Rửa tay kỹ với xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn trước khi chạm vào dụng cụ rửa mũi và khoang mũi để tránh đưa vi khuẩn vào mũi trong quá trình rửa.
- Chuẩn bị dụng cụ rửa mũi: Bạn có thể sử dụng ống tiêm lớn, bình xịt mũi hoặc bình rửa mũi chuyên dụng. Để đạt hiệu quả kháng khuẩn, kháng virus và làm sạch sâu hơn, có thể tham khảo các sản phẩm chuyên dụng như bộ rửa mũi xoang PlasmaKare Nasal Clean được thiết kế để làm sạch khoang mũi, loại bỏ bụi bẩn và dịch nhầy một cách an toàn.
- Chuẩn bị dung dịch rửa mũi
- Sử dụng dung dịch nước muối sinh lý đóng gói sẵn, đảm bảo nồng độ đẳng trương 0,9% và vô trùng.
- Nếu muốn tự pha nước muối tại nhà, có thể dùng công thức đơn giản: trộn 1 thìa cà phê muối + 1 thìa cà phê baking soda vào 480 ml nước ấm (đun sôi và để nguội trước khi pha).
- Ngoài ra, để làm sạch sâu hơn, bạn có thể dùng muối rửa mũi xoang PlasmaKare Nasal Clean, sản phẩm đã được kiểm nghiệm giúp loại bỏ bụi bẩn và vi khuẩn hiệu quả.
Bên cạnh thì trước khi rửa mũi, hãy kiểm tra nhiệt độ dung dịch. Nước không nên quá nóng hoặc quá lạnh, lý tưởng khoảng 35–37°C, gần bằng nhiệt độ cơ thể để tránh gây rát niêm mạc mũi và khó chịu khi rửa.

Các bước thực hiện rửa mũi đúng kỹ thuật
Bước 1: Tư thế chuẩn khi rửa mũi
Để đảm bảo dung dịch nước muối sinh lý di chuyển tự nhiên trong khoang mũi và tránh trào ngược vào họng, bạn nên nghiêng đầu khoảng 45 độ về phía bồn rửa mặt. Tránh ngửa đầu ra sau vì có thể khiến nước muối chảy ngược vào họng, gây sặc hoặc khó chịu.
Tư thế này giúp nước muối len lỏi vào các ngách mũi, làm sạch bụi bẩn, dịch nhầy và các vi khuẩn, đồng thời thoát ra ngoài một cách an toàn. Nếu cảm thấy khó giữ thăng bằng, bạn có thể chống khuỷu tay lên bồn hoặc bàn để cố định tư thế.

Bước 2: Thở đúng cách trong khi rửa
Trong suốt quá trình rửa mũi, hãy mở miệng nhẹ và thở bằng miệng. Cách này giúp nước muối không trào ngược vào họng, giảm nguy cơ sặc dịch và tạo cảm giác dễ chịu.
Hít thở bằng mũi lúc này sẽ khiến dung dịch bị trào ngược, làm giảm hiệu quả rửa và gây khó chịu. Thở đều và chậm bằng miệng giúp bạn kiểm soát quá trình rửa, đồng thời nước muối có thời gian tiếp xúc với toàn bộ niêm mạc, tăng hiệu quả làm sạch.

Bước 3: Cách đưa dung dịch vào mũi
- Chuẩn bị bình rửa mũi, ống tiêm lớn hoặc bình xịt chuyên dụng đã chứa dung dịch nước muối sinh lý ở nhiệt độ khoảng 35–37°C.
- Chèn vòi hoặc ống tiêm vào một bên lỗ mũi, từ từ xịt hoặc bơm nước muối. Hãy thực hiện chậm rãi để dung dịch chảy qua khoang mũi, theo đường tự nhiên từ bên mũi này sang bên kia, rồi ra ngoài bồn.
- Nếu dung dịch chảy xuống họng, đừng quá lo lắng; đó là hiện tượng bình thường. Bạn có thể khạc nhẹ ra ngoài.
- Việc đưa dung dịch từ từ giúp nước muối tiếp xúc đều toàn bộ niêm mạc, làm mềm chất nhầy, loại bỏ bụi bẩn và các tác nhân gây viêm mũi, viêm xoang.

Bước 4: Xì mũi nhẹ nhàng
Sau khi nước muối đã chảy ra, hãy xì mũi thật nhẹ để loại bỏ dịch nhầy và bụi bẩn còn sót lại. Tránh xì mạnh vì có thể gây tổn thương niêm mạc, làm viêm mũi nặng hơn hoặc tạo áp lực ngược lên tai giữa. Nếu cảm thấy dịch còn nhiều, bạn có thể thực hiện thêm một lần xịt nhẹ, nhưng không nên lạm dụng quá 3–5 lần mỗi bên.
Đổi bên và thực hiện toàn bộ các bước tương tự. Rửa đều cả hai bên giúp khoang mũi thông thoáng, giảm hiện tượng tắc nghẹt, hỗ trợ đường thở và tăng hiệu quả của các loại thuốc nhỏ mũi nếu đang sử dụng.

Bước 5: Vệ sinh dụng cụ sau khi rửa mũi
Sau khi hoàn tất, rửa sạch bình, ống tiêm hoặc bình xịt bằng nước sôi hoặc dung dịch sát khuẩn, sau đó để nơi khô ráo, thoáng mát. Việc vệ sinh dụng cụ đúng cách giúp tránh nhiễm khuẩn chéo và đảm bảo an toàn cho lần sử dụng tiếp theo.
Lưu ý và cảnh báo khi rửa mũi
Để rửa mũi an toàn và hiệu quả, bạn cần tuân thủ một số lưu ý quan trọng nhằm bảo vệ niêm mạc mũi, tránh làm tình trạng viêm nặng hơn và duy trì chức năng bảo vệ tự nhiên của đường hô hấp.
- Kiểm tra nhiệt độ dung dịch: nước muối nên ở khoảng 35–37°C, tránh quá nóng hoặc quá lạnh.
- Không lạm dụng rửa mũi: thực hiện quá nhiều lần có thể làm niêm mạc khô, kích ứng hoặc giảm khả năng bảo vệ tự nhiên.
- Vệ sinh dụng cụ kỹ lưỡng: rửa sạch, tiệt trùng và để nơi khô ráo sau mỗi lần sử dụng để tránh vi khuẩn xâm nhập.
- Tránh rửa mũi khi có viêm nặng hoặc thủng vách ngăn mũi để không làm tổn thương niêm mạc.
- Khi nước muối chảy xuống họng là bình thường; chỉ cần khạc nhẹ và thở bằng miệng trong quá trình rửa.
Tuân thủ những lưu ý này sẽ giúp việc rửa mũi trở nên an toàn, hiệu quả, đồng thời giữ cho đường hô hấp luôn thông thoáng và khỏe mạnh.
Hãy áp dụng thói quen này một cách đều đặn để cảm nhận sự khác biệt rõ rệt về chất lượng hơi thở và sức khỏe đường hô hấp của mình. Nếu bạn đã làm theo hướng dẫn mà triệu chứng vẫn không thuyên giảm hoặc xuất hiện bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, đừng ngần ngại tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng để được tư vấn chính xác và kịp thời bạn nhé.