Nuốt nước bọt đau họng là tình trạng phổ biến, gây cảm giác khó chịu và ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hằng ngày, đặc biệt là khi ăn uống hay giao tiếp. Thay vì quá lo lắng, trong nhiều trường hợp đây chỉ là triệu chứng nhẹ và có thể cải thiện bằng những biện pháp đơn giản ngay tại nhà. Việc áp dụng đúng cách sẽ giúp giảm đau rát, làm dịu niêm mạc họng và hỗ trợ phục hồi sức khỏe nhanh chóng mà không cần lạm dụng thuốc. Vậy đâu là những cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả nhanh nhất? Hãy cùng Innocare Pharma tìm hiểu chi tiết ngay sau đây.
Mục lục
Tổng quan về tình trạng nuốt nước bọt đau họng
Nuốt nước bọt đau họng là tình trạng xuất hiện cảm giác đau rát, nóng hoặc khó chịu ở cổ họng mỗi khi nuốt – kể cả khi không ăn uống gì mà chỉ nuốt nước bọt. Đây là một trong những triệu chứng thường gặp nhất của các bệnh lý vùng họng và đường hô hấp trên, có thể là dấu hiệu ban đầu của viêm họng, cảm lạnh, cảm cúm, viêm amidan hoặc các rối loạn hô hấp khác.
Nguyên nhân chủ yếu thường đến từ viêm nhiễm, kích ứng niêm mạc họng hoặc các yếu tố môi trường như không khí khô, ô nhiễm, khói thuốc lá.
Theo số liệu từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), đau họng là lý do phổ biến thứ ba khiến người dân đi khám bác sĩ mỗi năm, chỉ sau cảm cúm và viêm xoang.
Các nhóm dễ bị ảnh hưởng
- Trẻ em và học sinh: Dễ mắc do thường xuyên tiếp xúc đông người trong môi trường học tập, sức đề kháng còn yếu, virus dễ lây lan.
- Người lớn nói nhiều, dùng giọng thường xuyên: Giáo viên, ca sĩ, nhân viên telesale dễ bị căng thẳng, viêm và tổn thương niêm mạc họng.
- Người hút thuốc hoặc làm việc trong môi trường ô nhiễm: Khói thuốc, bụi bẩn và hóa chất gây kích ứng mạnh vùng hầu họng.
- Người có bệnh lý nền: Trào ngược dạ dày – thực quản, viêm xoang mạn tính hoặc viêm họng mạn tính làm tăng nguy cơ đau họng khi nuốt.
Triệu chứng thường đi kèm
- Đau rát, nóng, ngứa họng, đặc biệt khi nuốt hoặc nói.
- Cổ họng khô, có cảm giác vướng, đôi khi kèm ho khan nhẹ.
- Sốt nhẹ, khàn tiếng, sưng hoặc nổi hạch ở vùng cổ.
- Trường hợp nhiễm khuẩn: có thể thấy mủ trắng, đốm đỏ hoặc mảng bám ở amidan.
Cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà hiệu quả nhanh nhất
Nuốt nước bọt đau họng không chỉ gây ra cảm giác khó chịu mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt hàng ngày, đặc biệt là việc ăn uống và giao tiếp. Trong nhiều trường hợp, đây chỉ là triệu chứng nhẹ và có thể cải thiện bằng các biện pháp tự nhiên, dễ áp dụng tại nhà. Dưới đây là những phương pháp phổ biến và hiệu quả nhất:
Mật ong
Mật ong được xem là một trong những nguyên liệu tự nhiên hữu ích nhất trong việc làm dịu và chữa đau họng. Với đặc tính kháng khuẩn, chống viêm và hỗ trợ tái tạo niêm mạc, mật ong có thể giảm nhanh cảm giác đau rát, đồng thời bảo vệ cổ họng khỏi nhiễm trùng. Bạn có thể sử dụng mật ong theo nhiều cách như: tắc (quất) ngâm mật ong, gừng mật ong, chanh mật ong hoặc tỏi ngâm mật ong để tăng hiệu quả giảm viêm, giảm ho.
- Tắc (quất) ngâm mật ong: Rửa sạch, bổ đôi quả tắc, xếp xen kẽ tắc với mật ong trong chén. Dùng nước cốt uống 2–3 lần/ngày.
- Tỏi ngâm mật ong: Giã nát tỏi, ngâm với mật ong khoảng 7 ngày rồi uống mỗi ngày 1 lần. Ngoài ra có thể thái lát tỏi, ngâm mật ong 3–5 phút, ngậm đến khi hết mùi rồi nhả ra.
- Gừng mật ong: Vắt lấy nước cốt gừng, trộn với mật ong nguyên chất, ngậm 2–3 lần/ngày.
- Chanh mật ong: Pha nước cốt chanh, 1–2 thìa mật ong và nước ấm, uống vào buổi sáng sau khi thức dậy.
Lưu ý: Không sử dụng mật ong cho trẻ em dưới 2 tuổi.
Bạc hà
Bạc hà chứa tinh dầu menthol với khả năng kháng khuẩn, kháng viêm và giảm ho. Sử dụng trà bạc hà ấm hoặc xông hơi tinh dầu bạc hà giúp làm sạch đường thở, giảm sưng viêm niêm mạc họng và làm dịu nhanh các cơn đau rát, khàn tiếng.
- Trà bạc hà: Hãm lá bạc hà với nước sôi, dùng uống như trà.
- Xông tinh dầu bạc hà: Nhỏ vài giọt tinh dầu vào nước nóng, trùm khăn và hít hơi để làm dịu họng, thông mũi.
Gừng tươi
Gừng có đặc tính kháng khuẩn, kháng viêm và giảm đau, từ lâu đã được sử dụng để hỗ trợ điều trị các bệnh lý đường hô hấp. Uống trà gừng ấm kết hợp với mật ong và chanh hoặc ngậm gừng giã nhỏ trộn muối có thể làm dịu cổ họng, giảm ngứa rát, đồng thời tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.
- Ngậm gừng muối: Giã nát gừng, trộn với muối tinh, ngậm hỗn hợp khoảng 3 phút, sau đó súc miệng lại bằng nước sạch. Thực hiện 3 lần/ngày.
- Trà gừng: Đập dập vài lát gừng, cho vào nước nóng, thêm chanh và mật ong. Uống 2–3 lần/ngày để giảm đau rát, ngứa họng.
Nghỉ ngơi và giữ ấm cơ thể
Nghỉ ngơi đóng vai trò quan trọng trong việc giúp cơ thể phục hồi và hệ miễn dịch hoạt động hiệu quả hơn. Khi bị đau họng, bạn nên hạn chế nói to, hét lớn hoặc sử dụng giọng nói quá mức để giảm áp lực lên thanh quản và niêm mạc họng.
- Cách thực hiện: Giữ ấm vùng cổ bằng khăn quàng, nhất là khi ngủ hoặc đi ra ngoài trời lạnh; tránh tiếp xúc trực tiếp với gió lạnh hoặc ngồi điều hòa ở nhiệt độ quá thấp.
- Mẹo nhỏ: Trước khi đi ngủ, có thể đặt một chiếc khăn ấm lên vùng cổ để làm dịu cảm giác đau rát và hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn.
Tỏi
Tỏi nổi tiếng với hoạt chất allicin có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus mạnh mẽ. Việc sử dụng tỏi thường xuyên, như ngậm tỏi ngâm mật ong, tỏi ngâm giấm hoặc uống nước cốt tỏi nướng, có thể hỗ trợ giảm đau họng, đồng thời ngăn ngừa cảm lạnh và tăng cường miễn dịch. Tuy nhiên, những người có bệnh về thận hoặc dạ dày nên thận trọng khi dùng tỏi.
- Tỏi nướng: Nướng 3 tép tỏi chưa bóc vỏ, bóc vỏ, thêm nước ấm, nghiền lấy nước cốt uống.
- Tỏi ngâm giấm: Ngâm 10g tỏi bóc vỏ với giấm trong 30 ngày, cắt lát mỏng ngậm 15 phút mỗi ngày.
- Tỏi hấp mật ong: Cho tỏi bóc vỏ vào chén, thêm mật ong ngập tỏi, hấp cách thủy 20 phút rồi dùng.
Người bị viêm thận, âm hư, đau mũi, nhức răng không nên dùng nhiều tỏi.
Giấm táo
Giấm táo là chất kháng khuẩn tự nhiên, giúp làm loãng dịch nhầy, ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn trong họng. Pha loãng giấm táo với nước ấm để súc miệng nhiều lần trong ngày không chỉ giúp giảm đau rát họng mà còn làm sạch khoang miệng, mang lại cảm giác dễ chịu.
- Pha 1–2 thìa giấm táo vào nước ấm, súc miệng 1–2 lần/giờ.
- Uống thêm nước sau mỗi lần súc để tránh kích ứng.
Xông hơi với tinh dầu
Xông hơi là phương pháp dân gian đơn giản nhưng hiệu quả, đặc biệt khi đau họng đi kèm triệu chứng nghẹt mũi, sổ mũi hoặc ho khan. Hơi nước ấm kết hợp tinh dầu thiên nhiên như bạc hà, khuynh diệp hoặc sả giúp làm loãng dịch nhầy, giảm viêm niêm mạc và làm dịu cổ họng nhanh chóng.
- Cách thực hiện: Đun sôi khoảng 1 lít nước, nhỏ 3–5 giọt tinh dầu vào nồi. Dùng khăn trùm kín đầu, cúi mặt cách mặt nước 30–40 cm và hít hơi trong 10–15 phút. Thực hiện 1–2 lần/ngày.
- Lưu ý: Không để mặt quá gần nước nóng để tránh bị bỏng; trẻ nhỏ và người có da nhạy cảm cần thận trọng khi áp dụng.
Nước muối ấm
Súc miệng bằng nước muối ấm là biện pháp đơn giản, an toàn và hiệu quả. Nước muối giúp sát khuẩn, làm dịu niêm mạc và giảm sưng viêm trong cổ họng. Bạn nên thực hiện đều đặn 2–3 lần/ngày để cải thiện rõ rệt các triệu chứng đau rát, ngứa họng.
- Nên sử dụng nước muối sinh lý mua tại nhà thuốc để đảm bảo độ tinh khiết.
- Thực hiện súc họng 2–3 lần/ngày để giảm viêm, sát khuẩn niêm mạc.
Lá tía tô
Lá tía tô có đặc tính kháng khuẩn, thanh nhiệt và tiêu viêm, thường được sử dụng trong dân gian để chữa cảm và viêm họng. Bạn có thể ăn cháo tía tô nóng để ra mồ hôi, giải cảm, hoặc dùng tía tô kết hợp hoa đu đủ, hoa khế và đường phèn hấp cách thủy để lấy nước uống, giúp giảm đau họng hiệu quả.
- Cháo tía tô: Nấu cháo gạo, cho tía tô thái nhỏ vào khi cháo còn nóng, ăn ngay để phát huy tác dụng.
- Nước tía tô hấp cách thủy: Kết hợp lá tía tô, hoa khế, hoa đu đủ, thêm đường phèn, hấp cách thủy 15–20 phút. Uống nước cốt 3 lần/ngày.
Nước ép cam, quýt
Các loại trái cây họ cam quýt rất giàu vitamin C, có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch và chống lại các tác nhân gây viêm nhiễm. Uống nước ép cam, quýt hoặc bưởi mỗi ngày không chỉ giúp giảm đau rát họng mà còn bổ sung năng lượng và dưỡng chất thiết yếu cho cơ thể.
Trà hoa cúc
Trà hoa cúc từ lâu đã được sử dụng trong y học cổ truyền và các liệu pháp chăm sóc sức khỏe tự nhiên nhờ đặc tính chống viêm, chống oxy hóa và an thần. Những hoạt chất tự nhiên trong hoa cúc giúp làm dịu niêm mạc họng bị kích ứng, giảm đau rát, khàn tiếng, đồng thời cải thiện giấc ngủ – yếu tố quan trọng để cơ thể nhanh chóng phục hồi khi bị viêm họng.
- Uống trà hoa cúc giúp làm dịu cổ họng, giảm đau rát.
- Hỗ trợ hệ miễn dịch đối phó nhiễm trùng và cải thiện các triệu chứng cảm lạnh.
Ngậm kẹo đau họng
Kẹo ngậm đau họng giúp kích thích tiết nước bọt, giữ ẩm cho niêm mạc và giảm cảm giác khô rát. Các loại kẹo chứa bạc hà hoặc thảo dược còn mang lại hiệu ứng mát lạnh, giảm viêm nhẹ và giúp bạn dễ chịu hơn trong thời gian ngắn.
Ngoài các cách trị nuốt nước bọt đau họng tại nhà trên, để chăm sóc cổ họng và hỗ trợ giảm đau rát nhanh chóng, bạn có thể tham khảo các sản phẩm súc họng chuyên biệt:
- Súc họng miệng PlasmaKare chai 150ml: Giải pháp tại chỗ giúp kháng khuẩn, kháng virus, giảm viêm họng, ho, khản tiếng, hạn chế tối đa lạm dụng kháng sinh.
- Súc họng miệng PlasmaKare 250 ml: Ứng dụng công nghệ TSN® (Tannic–Nano bạc Plasma) cùng keo ong Ý, giúp tiêu diệt vi khuẩn – virus chỉ trong 30 giây, làm dịu họng nhanh chóng, an toàn cho cả trẻ nhỏ.
Kết hợp biện pháp tự nhiên cùng PlasmaKare mỗi ngày sẽ giúp bạn bảo vệ cổ họng toàn diện, giảm đau họng khi nuốt nước bọt và phòng ngừa tái phát hiệu quả.
Biện pháp phòng ngừa tình trạng nuốt nước bọt đau họng
- Tăng cường sức đề kháng: Ăn nhiều rau xanh, trái cây giàu vitamin C, bổ sung kẽm, uống đủ nước, ngủ đủ giấc và tập thể dục đều đặn.
- Giữ vệ sinh cá nhân: Đánh răng 2 lần/ngày, súc miệng nước muối sau khi ăn, rửa tay thường xuyên bằng xà phòng.
- Hạn chế ô nhiễm: Đeo khẩu trang khi ra ngoài, tránh khói bụi, khói thuốc; dùng máy tạo độ ẩm nếu không khí hanh khô.
- Bảo vệ giọng nói: Tránh nói to, nói liên tục trong thời gian dài; uống nước ấm thường xuyên nếu dùng giọng nhiều.
- Tiêm phòng cúm: Thực hiện tiêm vắc xin cúm hàng năm để giảm nguy cơ nhiễm virus gây viêm họng
Nuốt nước bọt đau họng tuy là triệu chứng thường gặp nhưng không nên chủ quan, vì có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý hô hấp khác nhau. Việc áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà kết hợp phòng ngừa khoa học sẽ giúp giảm nhanh khó chịu và bảo vệ cổ họng khỏe mạnh hơn. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài, kèm sốt cao, khó nuốt hoặc khó thở, bạn nên đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
