Nuốt nước bọt đau họng bên phải là triệu chứng khá phổ biến, gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng trực tiếp đến việc ăn uống, giao tiếp hàng ngày. Trong nhiều trường hợp, tình trạng này có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân đơn giản như viêm họng, khô rát niêm mạc do thời tiết, nhưng cũng có khi là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý nghiêm trọng hơn như viêm amidan, viêm xoang, áp xe quanh họng hay thậm chí là trào ngược dạ dày – thực quản.
Mục lục
Việc hiểu rõ nguyên nhân gây đau họng một bên, đặc biệt là đau họng bên phải khi nuốt nước bọt, đóng vai trò quan trọng để xác định hướng xử lý phù hợp, tránh biến chứng và giúp người bệnh nhanh chóng hồi phục. Vậy đâu là lý do dẫn đến tình trạng này và cách xử lý hiệu quả? Hãy cùng Innocare Pharma tìm hiểu trong bài viết sau.
Các dấu hiệu nuốt nước bọt đau họng bên phải
Tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể, tình trạng đau họng bên phải khi nuốt nước bọt có thể biểu hiện khác nhau. Tuy nhiên, phần lớn người bệnh thường gặp những dấu hiệu sau:
- Đỏ và sưng phình ở họng bên phải: Niêm mạc vùng họng bị tổn thương thường tấy đỏ, phù nề, kèm theo cảm giác đau tăng rõ rệt khi nuốt.
- Ngứa rát cổ họng: Người bệnh có cảm giác rát buốt hoặc ngứa ngáy khó chịu tại khu vực họng bên phải bị viêm.
- Khó nuốt hoặc đau khi nuốt: Cơn đau có thể khiến việc nuốt nước bọt, ăn uống trở nên khó khăn, làm người bệnh chán ăn, ăn ít hơn.
- Triệu chứng kích thích đường hô hấp: Điển hình là ho (thường là ho khan, đôi khi có đờm màu trắng), kèm cảm giác hắt hơi liên tục.
- Các dấu hiệu đi kèm khác: Một số trường hợp có thể bị chảy nước mũi, nghẹt mũi hoặc hiếm gặp hơn là có lẫn máu trong đờm, gợi ý tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
Nguyên nhân nuốt nước bọt đau họng bên phải
Nuốt nước bọt đau họng bên phải có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Thường gặp nhất là viêm họng cấp do virus hoặc vi khuẩn, viêm amidan một bên, viêm tuyến nước bọt bên phải, trào ngược dạ dày – thực quản, hoặc trong một số ít trường hợp là sự xuất hiện của khối u vùng họng – thanh quản. Ngoài ra, tình trạng này cũng có thể do tổn thương niêm mạc khi ăn phải dị vật, thực phẩm cay nóng, nhiễm trùng xoang hoặc tai lan xuống họng, hay viêm thực quản.
1. Viêm họng
Viêm họng do virus hoặc vi khuẩn là nguyên nhân phổ biến nhất. Khi niêm mạc họng bên phải bị viêm, người bệnh sẽ cảm thấy đau rát rõ rệt ở khu vực này, nhất là khi nuốt nước bọt hoặc ăn uống. Ngoài ra, còn có thể kèm theo ho khan, sốt nhẹ, sưng đỏ niêm mạc họng và cảm giác vướng họng.
2. Viêm amidan
Amidan nằm ở hai bên thành họng, khi bị viêm có thể gây đau họng một bên, thường rõ rệt hơn ở bên bị viêm nặng. Người bệnh thường có các triệu chứng đi kèm như sốt, hơi thở có mùi hôi, khàn tiếng, khó nuốt và xuất hiện mủ trắng hoặc mảng bám ở bề mặt amidan.
3. Áp xe quanh amidan
Đây là biến chứng nặng của viêm amidan không được điều trị đúng cách. Khi mủ tích tụ quanh amidan bên phải, người bệnh sẽ cảm thấy đau dữ dội ở họng bên phải, lan lên tai cùng bên. Nuốt nước bọt, nói chuyện hay thậm chí há miệng cũng rất khó khăn.
4. Viêm xoang
Viêm xoang, đặc biệt là viêm xoang hàm hoặc xoang sàng, có thể gây chảy dịch mũi xuống họng, dẫn đến kích ứng niêm mạc họng một bên. Tình trạng này khiến người bệnh có cảm giác đau rát, nuốt vướng và thường kèm theo nghẹt mũi, chảy mũi và nhức đầu vùng trán hoặc gò má.
5. Viêm nắp thanh quản (epiglottitis)
Đây là bệnh lý nguy hiểm, khi nắp thanh quản bị viêm và sưng to. Người bệnh có thể đau họng một bên dữ dội, khó nuốt, khàn giọng và trong một số trường hợp còn gây khó thở. Đây là tình trạng cần cấp cứu kịp thời.
6. Trào ngược dạ dày – thực quản
Axít từ dạ dày trào ngược lên họng có thể gây kích ứng niêm mạc, đặc biệt tại một bên họng, khiến khi nuốt nước bọt cảm thấy đau rát bên phải. Ngoài ra, người bệnh thường có triệu chứng kèm theo như ợ nóng, ợ chua, cảm giác nóng rát sau xương ức, ho khan kéo dài.
7. Loét miệng
Loét miệng là những vết tổn thương nhỏ xuất hiện trong khoang miệng, thường nằm ở bên trong má, môi, trên hoặc dưới lưỡi, thậm chí phía sau họng. Vết loét thường có hình dạng tròn, viền đỏ, bên trong màu trắng hoặc vàng.
- Khi loét xuất hiện ở góc họng bên phải, người bệnh sẽ cảm thấy đau rát rõ rệt, đặc biệt khi nuốt nước bọt.
- Ngoài đau họng, tình trạng này còn khiến người bệnh ăn uống khó khăn, nuốt vướng.
- Thông thường, loét miệng có thể tự lành trong khoảng 1–2 tuần. Việc súc miệng bằng nước muối hàng ngày sẽ giúp vết loét nhanh hồi phục hơn.
8. Áp xe răng hoặc nhiễm trùng răng miệng
Áp xe răng là tình trạng hình thành ổ mủ quanh chân răng do vi khuẩn tấn công. Đây là nguyên nhân khá phổ biến gây đau một bên họng. Người bệnh có thể cảm thấy đau dữ dội ở hàm, tai và họng bên phải hoặc trái, tùy răng nào bị ảnh hưởng.
Các triệu chứng đi kèm bao gồm:
- Nhạy cảm với đồ ăn, thức uống nóng hoặc lạnh.
- Đau khi nhai, cắn thức ăn.
- Sốt, mệt mỏi.
- Sưng má hoặc mặt.
- Sưng hạch bạch huyết dưới hàm hoặc ở cổ.
9. Khối u vùng họng – thanh quản
Trong một số ít trường hợp, đau họng một bên kéo dài có thể là dấu hiệu của khối u hoặc ung thư vòm họng, thanh quản. Ngoài đau họng khi nuốt, người bệnh còn có thể thấy khàn tiếng kéo dài, khó thở, ho ra máu hoặc sụt cân bất thường.
Cách xử lý nuốt nước bọt đau họng bên phải
Để giảm đau khi nuốt nước bọt đau họng bên phải, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà đơn giản nhưng hiệu quả. Các phương pháp này vừa giúp làm dịu niêm mạc họng, vừa hỗ trợ kháng viêm và phục hồi nhanh hơn. Tuy nhiên, nếu cơn đau kéo dài, trở nặng, hoặc đi kèm các triệu chứng như sốt cao, khó thở, nổi hạch ở cổ thì bạn cần đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Các biện pháp chăm sóc tại nhà
- Súc họng với nước muối ấm: Pha 1 muỗng cà phê muối vào 250ml nước ấm và súc miệng 2–3 lần/ngày. Nước muối giúp sát khuẩn, làm sạch niêm mạc họng, giảm sưng viêm và đau rát.
- Uống nước ấm thường xuyên: Nhấp từng ngụm nhỏ nước ấm hoặc uống trà thảo mộc (gừng, mật ong, hoa cúc) để giữ ẩm và làm dịu cảm giác khô rát. Nước ấm pha mật ong và chanh cũng là lựa chọn tốt giúp tăng cường vitamin C và cải thiện đề kháng.
- Kết hợp gừng và mật ong: Mật ong có đặc tính kháng khuẩn, chống viêm; gừng lại chứa hoạt chất giúp kháng khuẩn tự nhiên. Sự kết hợp này mang lại hiệu quả trong việc giảm sưng, giảm đau và xoa dịu niêm mạc họng tổn thương.
- Ăn thực phẩm mềm, dễ nuốt: Ưu tiên các món ăn như cháo, súp, canh ấm thay vì đồ ăn cứng, cay, chua vì có thể khiến họng bị kích ứng nặng hơn.
- Giữ ấm cơ thể và nghỉ ngơi: Đeo khăn quàng để giữ ấm cổ, tránh tiếp xúc với gió lạnh, khói bụi và hạn chế nói to. Nghỉ ngơi đầy đủ sẽ giúp hệ miễn dịch phục hồi nhanh chóng.
Giải pháp hỗ trợ tăng hiệu quả chăm sóc họng
Bên cạnh các biện pháp tại nhà, bạn có thể kết hợp sử dụng sản phẩm chuyên biệt để hỗ trợ giảm đau rát, kháng khuẩn và bảo vệ họng:
- Súc họng miệng PlasmaKare 150ml: Được các chuyên gia khuyên dùng trong các nhiễm trùng hô hấp, giúp kháng khuẩn, kháng virus, giảm viêm họng, viêm amidan, ho và khàn tiếng. Đây là giải pháp an toàn, hạn chế tối đa việc phải lạm dụng kháng sinh.
- Súc họng miệng PlasmaKare 250ml: Ứng dụng công nghệ TSN® (Tannic – Nano bạc Plasma) kết hợp keo ong nhập khẩu từ Ý, giúp tiêu diệt vi khuẩn và virus chỉ trong 30 giây, đồng thời làm dịu niêm mạc họng nhanh chóng, thích hợp cả cho trẻ nhỏ và người lớn.
Kết hợp thói quen chăm sóc khoa học tại nhà cùng PlasmaKare sẽ giúp bạn nhanh chóng giảm cảm giác đau khi nuốt nước bọt bên phải, đồng thời bảo vệ cổ họng và ngăn ngừa tái phát hiệu quả.
3. Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Nếu tình trạng đau họng bên phải kéo dài trên 5–7 ngày, kèm theo các dấu hiệu như sốt cao, sưng hạch ở cổ, đau lan lên tai, khó thở hoặc xuất hiện mảng trắng ở họng, bạn cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Biến chứng nguy hiểm của đau họng bên phải
Ở giai đoạn sớm, đau họng bên phải thường không quá nguy hiểm, nhưng lại gây nhiều bất tiện như đau khi nuốt, khó ăn uống, ảnh hưởng đến giao tiếp và sinh hoạt hàng ngày. Một số người có thể gặp tình trạng khàn tiếng hoặc mất tiếng tạm thời, gây phiền toái trong công việc và cuộc sống.
Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp, đau họng bên phải không đơn thuần chỉ là viêm họng nhẹ mà có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nghiêm trọng hơn như:
- Viêm amidan nặng hoặc áp xe quanh amidan: Có nguy cơ gây khó thở, thậm chí suy hô hấp nếu không xử lý kịp thời.
- Nhiễm trùng lan rộng: Viêm nhiễm có thể lan xuống đường hô hấp dưới hoặc vào máu, gây nhiễm trùng toàn thân (nhiễm khuẩn huyết).
- Biến chứng lâu dài: Nếu kéo dài không điều trị, người bệnh dễ bị viêm họng mạn tính, ảnh hưởng đến giọng nói và sức khỏe đường hô hấp.
Đau họng bên phải khi nuốt nước bọt có thể bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ những vấn đề đơn giản như loét miệng, viêm họng nhẹ cho đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn như áp xe quanh amidan hay viêm thanh quản. Việc nhận diện sớm triệu chứng, áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà và thăm khám bác sĩ khi cần thiết là yếu tố quan trọng để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm.
