Hắt hơi, sổ mũi là những triệu chứng hô hấp thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt khi thời tiết thay đổi hoặc cơ thể bị nhiễm virus, vi khuẩn. Nhiều cha mẹ băn khoăn trẻ bị hắt hơi sổ mũi uống thuốc gì để vừa an toàn vừa nhanh khỏi, nhất là khi bé còn nhỏ và sức đề kháng còn yếu. Thực tế, việc lựa chọn thuốc cho trẻ cần dựa vào nguyên nhân gây bệnh và độ tuổi, đồng thời phải có hướng dẫn từ bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và tránh tác dụng phụ. Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ hơn về nguyên nhân, cách dùng thuốc và những lưu ý quan trọng khi trẻ bị sổ mũi.
Mục lục
Nguyên nhân khiến trẻ bị hắt hơi, sổ mũi
Để điều trị đúng cách, cha mẹ cần xác định rõ nguyên nhân khiến trẻ bị hắt hơi, sổ mũi. Một số nguyên nhân phổ biến gồm:
- Cảm lạnh thông thường: Khi thời tiết lạnh, trẻ không được giữ ấm đầy đủ, virus cảm lạnh dễ xâm nhập và gây hắt hơi, sổ mũi, nghẹt mũi.
- Cúm mùa: Do virus cúm gây ra, thường xuất hiện nhiều vào mùa đông – xuân. Trẻ không chỉ hắt hơi, sổ mũi mà còn có thể sốt, đau nhức cơ thể, mệt mỏi.
- Viêm mũi dị ứng: Khi tiếp xúc với tác nhân kích thích như phấn hoa, bụi, lông thú cưng, nấm mốc, khói thuốc… mũi nhạy cảm của trẻ dễ phản ứng gây hắt hơi liên tục, sổ mũi trong.
- Viêm xoang: Nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc nấm trong hốc xoang có thể khiến trẻ sổ mũi đặc màu xanh hoặc vàng, kèm theo nghẹt mũi, đau đầu, ho đêm.
- Viêm VA (amidan vòm): Khi VA bị viêm, trẻ có thể bị hắt hơi, sổ mũi thường xuyên, nghẹt mũi, thở khò khè.
- Nguyên nhân khác: Polyp mũi, hen suyễn, không khí khô hanh, hoặc dị vật mắc trong mũi cũng có thể dẫn đến tình trạng hắt hơi, sổ mũi kéo dài ở trẻ.
Việc nhận biết chính xác nguyên nhân giúp cha mẹ chọn được cách chăm sóc và thuốc điều trị phù hợp, hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Trẻ bị hắt hơi sổ mũi uống thuốc gì an toàn và hiệu quả
Với những triệu chứng hắt hơi, sổ mũi thông thường, bác sĩ thường kê cho trẻ các loại thuốc như: thuốc giảm sốt, giảm đau (Paracetamol, Ibuprofen), thuốc giảm ho – dị ứng – nghẹt mũi (Dextromethorphan HBr, Clorpheniramin maleat), hoặc các sản phẩm bổ sung vitamin, khoáng chất (Oresol, nước muối sinh lý…).
1. Nhóm thuốc giảm đau, hạ sốt
- Paracetamol: Liều 10–15mg/kg/lần, cách nhau 4–6 giờ. Chỉ dùng khi trẻ sốt trên 38,5°C.
- Ibuprofen: Dùng cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên. Có dạng siro cho trẻ 6 tháng–12 tuổi, dạng viên nén/nang/bột cho trẻ từ 7 tuổi trở lên.

2. Nhóm thuốc giảm ho, giảm nghẹt mũi
- Dextromethorphan HBr: Thuốc giảm ho, dùng cho trẻ từ 2 tuổi. Không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi để tránh tác dụng phụ.
- Clorpheniramin maleat: Giúp giảm nghẹt mũi, chảy nước mũi. Không dùng cho trẻ dưới 2 tuổi.
- Thuốc kháng histamin: Giúp giảm hắt hơi, chảy nước mũi, ngứa mắt, hỗ trợ làm long đờm.

3. Nhóm sản phẩm hỗ trợ, bổ sung vitamin – khoáng chất
- Oresol: Bổ sung điện giải khi trẻ bị sốt, mất nước.
- Nước muối sinh lý: Nhỏ hoặc xịt mũi giúp làm sạch dịch nhầy, giảm nghẹt mũi.
- Vitamin, khoáng chất: Các sản phẩm bào chế riêng cho trẻ em, hỗ trợ tăng cường sức đề kháng.

Lưu ý khi cho trẻ dùng thuốc
- Trẻ dưới 2 tuổi không dùng thuốc thông mũi hoặc kháng histamin vì có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.
- Không tự ý mua thuốc khi chưa có chỉ định hoặc tư vấn từ bác sĩ, đặc biệt với trẻ dưới 3 tháng tuổi.
- Kháng sinh chỉ dùng khi thật sự cần thiết, theo đơn của bác sĩ.
- Thuốc cho trẻ em có liều và cách dùng khác với người lớn, cần đọc kỹ hướng dẫn trước khi sử dụng.
- Liều lượng thuốc thường tính theo cân nặng, cha mẹ cần nắm chính xác cân nặng của bé để cho uống đúng liều.
- Nếu trẻ có dấu hiệu dị ứng, biến chứng hoặc không đáp ứng thuốc, cần ngừng ngay và đưa đến cơ sở y tế gần nhất.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Không phải trường hợp hắt hơi, sổ mũi nào của trẻ cũng cần uống thuốc. Tuy nhiên, cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay khi có những dấu hiệu sau:
- Sổ mũi xanh đặc, vàng đục kèm sốt cao → có thể là nhiễm khuẩn đường hô hấp, cần được bác sĩ kê đơn thuốc phù hợp.
- Ho kèm sổ mũi nhiều ngày không khỏi, bé thở khò khè hoặc khó thở.
- Sốt cao trên 38,5°C không hạ dù đã dùng thuốc hạ sốt đúng liều.
- Trẻ bỏ bú, bỏ ăn, nôn ói, quấy khóc nhiều, có dấu hiệu mất nước.
- Biểu hiện kéo dài trên 7 ngày mà không thuyên giảm.

Biện pháp chăm sóc tại nhà cho trẻ bị hắt hơi, sổ mũi
Ngoài việc dùng thuốc theo chỉ định, cha mẹ có thể áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà để hỗ trợ bé nhanh hồi phục, giảm triệu chứng khó chịu:
- Vệ sinh mũi họng hằng ngày: Dùng nước muối sinh lý nhỏ/rửa mũi giúp loại bỏ dịch nhầy, bụi bẩn, giữ mũi thông thoáng.
- Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ – ngực – bàn chân, nhất là khi thời tiết lạnh.
- Cho trẻ uống nhiều nước ấm, hoặc tăng số lần bú với trẻ sơ sinh để tránh mất nước.
- Dùng máy tạo độ ẩm trong phòng để giảm tình trạng khô mũi, nghẹt mũi.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Bổ sung vitamin, khoáng chất từ rau củ, trái cây để tăng cường sức đề kháng.
- Cho trẻ nghỉ ngơi đầy đủ, tránh hoạt động quá sức, giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
Ba mẹ có thể kết hợp sử dụng thêm các sản phẩm hỗ trợ chăm sóc mũi xoang để tăng hiệu quả:
- Xịt mũi xoang PlasmaKare X-Spray Light 15ml: Kết hợp TSN® độc quyền của Innocare Pharma và chiết xuất Tảo biển đỏ, mang lại 3 tác động toàn diện: chống – bảo vệ – phục hồi. Dùng cho trẻ từ 3 tuổi trở lên và người lớn, giúp giảm nhanh triệu chứng viêm mũi xoang cấp và mạn tính.
- Muối rửa mũi xoang PlasmaKare Nasal Clean: Ứng dụng công nghệ Sanicompound độc quyền, có tác dụng kháng khuẩn, kháng virus, chống viêm và làm nhanh lành tổn thương niêm mạc. An toàn cho trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên, thích hợp khi bé sổ mũi, chảy mũi do cảm cúm hay viêm mũi dị ứng theo mùa.
Trẻ bị hắt hơi, sổ mũi là tình trạng khá phổ biến và thường không quá nguy hiểm. Tuy nhiên, việc dùng thuốc cho bé cần dựa vào độ tuổi, nguyên nhân và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo hiệu quả và an toàn. Cha mẹ tuyệt đối không tự ý cho con uống kháng sinh hoặc thuốc cảm thông thường của người lớn.
Bên cạnh đó, một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, ngủ nghỉ hợp lý và chăm sóc đúng cách sẽ giúp bé nhanh chóng hồi phục, tăng cường sức đề kháng và hạn chế tái phát bệnh.
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
Trẻ 5–6 tháng bị sổ mũi uống thuốc gì?
Với trẻ sơ sinh và dưới 6 tháng tuổi, cha mẹ không nên tự ý dùng thuốc. Cách an toàn nhất là nhỏ/rửa mũi bằng nước muối sinh lý và hút mũi cho bé. Nếu trẻ sốt cao, có thể dùng Paracetamol theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bé 7–9 tháng bị sổ mũi uống thuốc gì?
Bé từ 6 tháng trở lên có thể dùng Paracetamol để hạ sốt, và trong một số trường hợp, bác sĩ có thể kê Ibuprofen. Cha mẹ vẫn nên ưu tiên vệ sinh mũi họng bằng nước muối sinh lý.
Bé 1 tuổi bị sổ mũi uống thuốc gì?
Ngoài thuốc hạ sốt, trẻ 1 tuổi có thể được bác sĩ chỉ định thêm siro ho thảo dược hoặc thuốc dị ứng (kháng histamin) nếu cần. Tuyệt đối không tự ý cho trẻ uống kháng sinh.
Bé 2–3 tuổi bị sổ mũi uống thuốc gì?
Trẻ trong độ tuổi này có thể dùng đa dạng hơn: Paracetamol, Ibuprofen, siro ho, thuốc chống dị ứng, xịt mũi chuyên dụng. Tuy nhiên, liều lượng phải theo cân nặng và hướng dẫn của bác sĩ.
Trẻ sổ mũi xanh uống thuốc gì?
Trường hợp sổ mũi xanh, đặc, kèm sốt cao hoặc ho kéo dài có thể do nhiễm khuẩn. Khi đó, trẻ cần được đưa đi khám để bác sĩ cân nhắc kê kháng sinh, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc tại nhà.