Bạn thức dậy với cảm giác một bên mũi như “đóng cửa nghỉ làm”? Hít thở nửa vời, nói chuyện khó chịu, tập trung công việc cũng chẳng dễ dàng. Nghẹt mũi một bên tưởng chừng đơn giản, nhưng lại là “thủ phạm” âm thầm phá rối cuộc sống hàng ngày. Đừng vội bỏ qua! Hãy cùng Innocare Pharma khám phá những nguyên nhân ẩn sau tình trạng này và tìm ra cách “giải phóng” chiếc mũi của bạn một cách triệt để trong bài viết dưới đây.
Nguyên nhân gây nghẹt mũi 1 bên
Nghẹt mũi 1 bên là tình trạng khá phổ biến, có thể xảy ra ở cả người lớn và trẻ nhỏ. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này rất đa dạng, từ những yếu tố sinh lý bình thường như tư thế ngủ cho đến các bệnh lý nghiêm trọng như viêm xoang hoặc thậm chí ung thư vùng mũi. Dưới đây là những nguyên nhân chính:
1. Thói quen nằm nghiêng khi ngủ
Một trong những nguyên nhân đơn giản nhưng thường gặp là do tư thế nằm nghiêng khi ngủ. Khi cơ thể nghiêng về một bên, lực hấp dẫn khiến dịch nhầy trong mũi dễ dồn về bên dưới, làm tắc nghẽn luồng khí lưu thông. Ngoài ra, vào ban đêm, hệ miễn dịch hoạt động mạnh hơn, khiến phản ứng viêm đặc biệt trong các trường hợp dị ứng dễ xuất hiện hơn, làm tình trạng nghẹt mũi rõ rệt.
2. Dị vật trong mũi (đặc biệt ở trẻ em)
Ở trẻ nhỏ, tình trạng nghẹt mũi 1 bên có thể do dị vật (hạt, đồ chơi nhỏ…) bị nhét vào lỗ mũi. Dị vật gây bít tắc đường thở và có thể kèm theo hiện tượng chảy dịch hôi, chảy mủ, sưng đau hoặc sốt. Nếu không được xử lý kịp thời, dị vật có thể gây viêm nhiễm hoặc biến chứng nguy hiểm hơn.
3. Lệch vách ngăn mũi
Vách ngăn là phần sụn và xương chia đôi khoang mũi. Trong nhiều trường hợp, vách ngăn bị lệch (bẩm sinh hoặc do chấn thương) khiến một bên mũi hẹp hơn bên còn lại, dẫn đến khó thở, nghẹt mũi một bên kéo dài, đặc biệt khi ngủ hoặc khi bị viêm nhiễm. Người bị lệch vách ngăn còn có thể bị đau vùng mặt, thở khò khè hoặc thường xuyên ngáy.
4. Viêm mũi mạn tính và polyp mũi
Viêm mũi kéo dài hoặc polyp mũi cũng là nguyên nhân thường gặp gây nghẹt mũi một bên. Polyp là các khối u lành tính phát triển từ niêm mạc mũi hoặc xoang, ban đầu thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi phát triển lớn sẽ chèn ép gây tắc mũi, đau đầu, giảm khứu giác và tăng nguy cơ viêm xoang.
Do triệu chứng tương tự cảm cúm hoặc dị ứng nên nhiều người dễ bỏ qua. Tuy không nguy hiểm trực tiếp, nhưng polyp lớn có thể gây biến chứng nhiễm trùng nếu không được điều trị kịp thời.
5. Viêm xoang một bên
Viêm xoang là tình trạng viêm nhiễm lớp niêm mạc trong xoang, khi chỉ xảy ra ở một bên sẽ gây nghẹt mũi kèm theo đau nhức vùng mặt tương ứng, cảm giác nặng đầu, sốt, hoặc chóng mặt. Tình trạng đau thường tăng khi người bệnh cúi xuống hoặc thay đổi tư thế đột ngột.
Nguyên nhân có thể do vi khuẩn, virus hoặc nấm, đặc biệt dễ xảy ra ở người có cơ địa dị ứng hoặc polyp mũi.
6. Nguyên nhân hiếm gặp: Ung thư khoang mũi hoặc xoang cạnh mũi
Dù rất hiếm, nhưng ung thư vùng mũi xoang vẫn có thể gây nghẹt mũi một bên kéo dài không rõ nguyên nhân. Giai đoạn đầu thường không có biểu hiện rõ rệt, nhưng khi khối u phát triển sẽ chèn ép vào các cấu trúc xung quanh gây ra các triệu chứng như: chảy nước mũi kéo dài, đau mặt, chảy máu cam, sưng tấy mặt, giảm thị lực, lồi mắt, đau răng, hoặc nổi hạch cổ.
Lưu ý: Khi gặp các triệu chứng trên mà không liên quan đến dị ứng hay cảm cúm, người bệnh cần đi khám chuyên khoa Tai Mũi Họng càng sớm càng tốt để loại trừ nguy cơ ung thư.
Cách trị nghẹt mũi 1 bên dứt điểm tại nhà
Nghẹt mũi một bên là một hiện tượng phổ biến và có thể xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau. Cơ chế tự nhiên của mũi gọi là chu kỳ mũi, vốn là một quá trình sinh lý, có thể khiến một bên mũi tắc nghẽn trong một khoảng thời gian nhất định. Dưới đây là các phương pháp trị nghẹt mũi một bên tại nhà hiệu quả:
Dùng thuốc xịt mũi
Thuốc xịt mũi co mạch là một trong những phương pháp hiệu quả và nhanh chóng để giảm tình trạng nghẹt mũi. Chúng có tác dụng làm co các mạch máu trong niêm mạc mũi, từ đó giảm sưng tấy và giúp thông thoáng mũi. Tuy nhiên, thuốc xịt mũi chỉ nên được sử dụng trong thời gian ngắn, khoảng 3-5 ngày, bởi nếu sử dụng lâu dài, cơ thể có thể phát triển hiện tượng “nghẹt mũi tái phát”, nghĩa là mũi sẽ trở nên tắc nghẽn nghiêm trọng hơn sau khi ngừng sử dụng thuốc.
Thuốc kháng histamine
Khi nghẹt mũi do dị ứng, thuốc kháng histamine là sự lựa chọn hợp lý để giảm các triệu chứng như ngứa mũi, hắt hơi và nghẹt mũi. Các loại thuốc này giúp ngăn chặn sự giải phóng histamine – một chất trung gian trong phản ứng dị ứng gây sưng và tắc nghẽn mũi. Bằng cách ngăn chặn histamine, thuốc kháng histamine giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi hiệu quả và nhanh chóng.
Xông hơi và chườm nóng
Xông hơi và chườm nóng là những phương pháp tự nhiên đơn giản nhưng rất hiệu quả để trị nghẹt mũi, đặc biệt là khi nghẹt mũi do cảm lạnh hoặc viêm xoang. Xông hơi giúp làm dịu các tắc nghẽn trong mũi, làm mềm dịch nhầy và giúp chúng dễ dàng thoát ra ngoài. Bạn có thể thực hiện xông hơi bằng cách hít thở hơi nước nóng từ chậu nước nóng hoặc sử dụng máy xông hơi. Ngoài ra, chườm khăn ấm lên mũi cũng có tác dụng giảm nghẹt mũi nhanh chóng.
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý
Rửa mũi bằng nước muối sinh lý hoặc sản phẩm muối rửa mũi cũng là một phương pháp đơn giản nhưng rất hiệu quả để làm sạch khoang mũi, loại bỏ bụi bẩn, vi khuẩn, và chất nhầy gây tắc nghẽn. Nước muối sinh lý có tính chất giúp làm dịu niêm mạc mũi, giúp thông thoáng đường thở và ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập. Bạn có thể sử dụng các dụng cụ rửa mũi như bình xịt hoặc vòi rửa mũi để thực hiện việc này một cách dễ dàng và an toàn.
Tăng độ ẩm không khí
Không khí khô, đặc biệt trong mùa lạnh, có thể làm tăng cảm giác nghẹt mũi và làm niêm mạc mũi bị khô và khó chịu. Để giảm nghẹt mũi, bạn nên sử dụng máy tạo độ ẩm để duy trì độ ẩm trong không khí. Ngoài ra, bạn cũng có thể đặt chậu nước trong phòng để tăng độ ẩm tự nhiên, giúp mũi không bị tắc nghẽn. Điều này cũng giúp giảm các triệu chứng khô mũi và đau rát khi thở.
Nâng cao đầu khi ngủ
Khi ngủ, đặc biệt là vào ban đêm, việc nghẹt mũi có thể trở nên nghiêm trọng hơn. Để cải thiện tình trạng này, bạn có thể thử nâng cao đầu giường hoặc kê gối cao hơn. Việc này giúp giảm sự tắc nghẽn ở mũi, cho phép không khí lưu thông tốt hơn và giúp bạn thở dễ dàng hơn khi ngủ. Đây là một mẹo đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả khi bị nghẹt mũi vào ban đêm.
Sử dụng miếng dán mũi
Miếng dán mũi là một giải pháp tiện lợi để giúp mở rộng lỗ mũi, cải thiện luồng không khí vào mũi và giảm nghẹt mũi tức thì. Miếng dán này có thể dễ dàng sử dụng và giúp bạn có cảm giác thông thoáng mũi hơn, đặc biệt khi cần phải thở dễ dàng trong lúc hoạt động hoặc khi ngủ. Tuy nhiên, miếng dán này chỉ có tác dụng tạm thời và không thể giải quyết tận gốc nguyên nhân gây nghẹt mũi.
Uống đủ nước
Việc duy trì đủ nước cho cơ thể là một yếu tố quan trọng trong việc điều trị nghẹt mũi. Uống đủ nước giúp làm loãng dịch nhầy trong mũi, từ đó giúp chúng dễ dàng thoát ra ngoài và giảm tắc nghẽn. Hơn nữa, việc cung cấp đủ nước cho cơ thể cũng giúp cải thiện chức năng của niêm mạc mũi và giảm cảm giác khô rát khi bị nghẹt mũi.
Điều trị dị ứng nếu có
Nếu nghẹt mũi của bạn do dị ứng, việc xác định nguyên nhân gây dị ứng là rất quan trọng. Các tác nhân gây dị ứng phổ biến có thể bao gồm phấn hoa, bụi bẩn, nấm mốc, lông động vật, hoặc các chất gây dị ứng trong không khí. Để điều trị nghẹt mũi do dị ứng, bạn cần tránh tiếp xúc với những tác nhân này và sử dụng thuốc chống dị ứng theo chỉ định của bác sĩ. Điều này sẽ giúp giảm triệu chứng nghẹt mũi và cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn.
Chế độ ăn uống hợp lý
Chế độ ăn uống có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe tổng thể và cũng giúp giảm nghẹt mũi. Các thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, dâu tây, hay các thực phẩm giàu nước như dưa hấu, dưa leo có thể giúp cải thiện hệ miễn dịch, giúp cơ thể đối phó với các tác nhân gây nghẹt mũi như vi khuẩn, virus hoặc dị ứng. Một chế độ ăn uống lành mạnh cũng giúp tăng cường sức đề kháng và giảm bớt tình trạng nghẹt mũi.
Phương pháp châm cứu (nếu có thể)
Châm cứu là một phương pháp điều trị truyền thống được áp dụng từ lâu trong y học cổ truyền. Nhiều người bị nghẹt mũi đã tìm thấy sự cải thiện rõ rệt sau khi áp dụng phương pháp này. Châm cứu giúp thư giãn các cơ quanh vùng mũi, kích thích các điểm huyệt để tăng cường lưu thông khí và giảm các triệu chứng nghẹt mũi. Nếu có thể, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc các chuyên gia châm cứu để được hướng dẫn sử dụng phương pháp này một cách an toàn và hiệu quả.
Ngoài ra mặc dù nghẹt mũi một bên có thể tự hết khi tình trạng bệnh lý được điều trị, nhưng nếu tình trạng này kéo dài quá một tuần, hoặc kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, đau đầu dữ dội, hoặc có mùi hôi trong mũi, bạn cần gặp bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Ngẹt mũi 1 bên tuy không quá nghiêm trọng nhưng có thể gây khó chịu đáng kể. Việc xác định đúng nguyên nhân và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp sẽ giúp bạn nhanh chóng cải thiện tình hình. Nếu bạn vẫn còn bất cứ câu hỏi nào hoặc cần thêm thông tin, hãy liên hệ với chúng tôi qua hotline 02466800369 để được hỗ trợ tốt nhất.
